Balgam, solunum organları tarafından salgılanan ve ağız yolu ile dışarı atılan yapışkan kıvamlı bir maddedir. Balgam tek başına bir hastalık olarak değerlendirilmez. Genellikle bir hastalığın belirtisi veya habercisi olarak ortaya çıkar. Solunum yollarında balgam bulunması normaldir. Ancak balgam rahatsız edecek boyutlara ulaşmışsa veya rengi farklı ise bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkmış olabilir.

Balgamın miktarı ve rengi, hangi hastalığın belirtisi olduğunu tespit etmek için önemli bir ayrıntıdır. Balgam eğer kanlı ise akciğer ile ilgili bir hastalığın belirtisi olabilir. Sarı renkte ise zatürre, bronşit veya tüberküloz belirtisi olabilir. Siyah ise sigara, kömür tozu veya hava kirliliği belirtisidir. Şeffaf bir yapıya sahipse astım rahatsızlığının bilindik özelliğidir. Astım nedeniyle oluşan balgamın kıvamı daha yapışkandır ve hasta balgamı atabilmekte güçlük yaşayabilir.

Balgam farklı şekillerde oluşabilir ve her hastalık için farklı özellikler taşır. Balgam çeşitleri:

Cerahatli Balgam: Genellikle cerahatten oluşur. Balgama yol açan mikrobun çeşidine göre sarı veya yeşil renkte olabilir. Bronş genişlemesi, bronşit, zatürre ve verem hastalıklarında görülebilir.

Kanlı Balgam: Kanlı balgam daha çok boğmaca, şiddetli öksürük veya verem gibi hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkar.

Siyah-Gri Balgam: Hava kirliliği ve sis nedeniyle ortaya çıkan bir balgam türüdür.

Yalancı Balgam: Akciğer ve bronşlardan dolayı oluşan öksürük nedeniyle ortaya çıkan bir balgam türüdür.

Balgam tedavisi için ilk olarak uzman bir doktora başvurularak balgamın nedeni tespit edilmelidir. Eğer balgam yeşil, koyu veya sarı ise balgam söktürücü antibiyotik ilaçlar uygun görülebilir. Balgam köpüklü ve beyaz renkte ise ve balgam atmakta güçlük çekiliyorsa bol su içilmesi tavsiye edilir. Balgam, geçirilmiş bir soğuk algınlığı veya grip nedeniyle ortaya çıkmışsa bol su ve bazı bitki çayları kullanılabilir.

Balgam kanlı olarak görülüyorsa uygulanacak tedavi gerekli tetkiklerden sonra başlatılır. Tetkikler doğrultusunda balgam bronşit nedeniyle oluşmuşsa antibiyotik ve balgam söktürücü ilaçlar reçete edilir. Teşhis için balgamın rengi çok önemlidir.

Hazırlanışı: Tüm malzemeler uygun miktarda suyun içine alınarak kaynatılır. Kaynayan karışım 10 dakika kadar dinlendikten sonra içilmeye başlanır. Bu karışım balgam söktürmek ve boğaz tahrişi için faydalı olur.

Hazırlanışı: Kaynar suyun içine yarım tatlı kaşığı meyan kökü tozu atılır. Bardağın ağzı temiz bir tülbent ile kapatılarak 10 dakika dinlendirilir. Dinlenme süresi tamamlandıktan sonra balgam söktürücü kür içmek için hazır hale gelir.

Balgamın vücutta oluşumu ve atılması, solunum yollarının temizlenmesi ve korunması açısından önemlidir. Ayrıca, bazı hastalıkların tanısında balgamın analizi yapılabilir. Balgam örnekleri laboratuvar ortamında incelenerek enfeksiyon türleri ve diğer patolojik durumlar hakkında bilgi sağlanır. Bu nedenle, sürekli balgam şikayeti olan kişilerin bir uzman doktora başvurmaları önemlidir.