Boğazda balgam birikmesi, geniz akıntısı olarak da bilinir. Mukus, burun salgısının adıdır ve burun ile sinüsler günde yaklaşık yarım kilogram mukus üretir. Mikroskopla görülebilen titrek tüyler (silya) bu mukusu ritmik hareketlerle boğaza iter ve mukus, bir yandan salgılanırken diğer yandan da fark edilmeden yutulur. Mukus, burun içini kaygan ve nemli tutar, temizler; solunan havayı nemlendirir ve içindeki yabancı maddeleri tutarak mikroplarla savaşır. Mukusun üretimi ve temizliği, kan damarları, sinirler, kaslar, salgı bezleri, hormonlar ve silyalar ile karmaşık bir şekilde düzenlenir. Boğazda mukus birikmesi hissi, aşırı miktarda ve kalın mukus üretimi veya boğaz kaslarındaki bozukluklar ya da yutma bozukluklarından kaynaklanabilir.
Salgıların Bozulması
- Artmış, temiz, ince salgı: Üst solunum yolu enfeksiyonlarında, soğuk havada, alerjide, bazı yiyecek ve baharatlarda, parlak ışıkta, hamilelik ve hormon değişikliklerinde, yapısal bozukluklarda ve farklı ilaçlar kullanıldığında görülebilir.
- Vazomotor rinit: Burun, şiş, tıkalı ve ıslak hissedilir. Burun, değişikliklere karşı oldukça hassastır fakat alerjik değildir.
- Artmış, kalın salgı: Genellikle, kışın soğuk havalarda, nem olmayan, sıcak ev ve binalarda yaşayan kişilerde görülür. Burun ve sinüs enfeksiyonları ile özellikle bazı süt ürünlerinden oluşan alerji durumlarında da ortaya çıkar. Şayet burun akıntısı, koyulaşıp, yeşil, sarı renk almaya başlarsa, bakteriyel sinüs enfeksiyonu oluşması muhtemeldir. Çocuklarda, bu tarz durumda, burunda yabancı madde (yuvarlanmış kâğıt, oyuncak parçası, fasulye vb.) olmasından da şüphe edilir.
- Azalan salgı: Endüstriyel kirlilikler, otomobil egzozu, sigara dumanı gibi çevresel uyarıcılar burun salgısını azaltır. Salgı azaldığı durumlarda, normalden fazla koyulaşır ve aldatıcı olarak artmış mukus gibi hissedilebilir. Burun hava akımının düzgün olmasını engelleyen burun eğrilikleri de salgının azalmasına ya da çoğalmasına neden olabilir. Yaş ilerledikçe, burun salgısı azalır ve koyulaşır. Bu durumda geniz akıntısı hissedilebilir.
Yutma Bozuklukları
Yutma işlemi, katı ve sıvı gıdaların ağızdan yemek borusuna kadar gitmesini sağlayan bir süreçtir. Ağız, boğaz ve yemek borusundaki kasların, birbirleri ile düzenli ilişkileri olması gerekir. Yutmada problem olması durumunda, sıvı veya katı gıdaların boğazda birikmesine yol açabilir ve buradan nefes borusuna, ses tellerinin bulunduğu bölgeye kaçarak, boğaz temizleme, öksürük ve seste boğukluk olmasına yol açabilir.
Yutma problemlerine birçok etken neden olabilir. Bunlar;
- Yaş: Yaş arttıkça, yutma kaslarının gücü ve aralarındaki koordinasyon azalır. Bu sebeple, tükürük bile mideye düzgün bir şekilde ulaşmayabilir.
- Uyku: Uyku sırasında yutkunma azalır ve tükürük birikebilir. Uyandığımızda öksürme ve boğazımızı temizleme gereksinimi duyarız.
- Stres ve gerginlik: Stres ve gerginlik, boğaz kaslarını etkileyerek, bir cismin boğazda düğümlenmiş hissi verebilir. Sık sık boğaz temizleme, mukus azlığı nedeniyle, boğazın hassasiyetini de artırır.
- Yemek borusunda kitle ve şişkinlikler: Katı ve sıvı gıdaların geçişini yavaşlatabilir ya da engelleyebilir.
- Gastroözefajeal reflü: Midedeki asitli içeriğin, yemek borusu ve boğaza gelmesine verilen addır. Hazımsızlık, göğüste yanma, boğaz ağrısı sık görülen şikâyetlerdir ve genellikle yemekten sonra sırtüstü yatınca artar. Mide ile yemek borusunun kesiştiği yerin bir kısmının, diyaframın kayması da aynı şikâyetlere yol açar.
- Kronik boğaz ağrısı: Geniz akıntısı, genellikle boğaz ağrısı ve yanmasına sebep olur. Bademcik ve diğer salgı üreten dokularda şişlik oluşur, boğazda rahatsızlık ve bir şey takılmış hissi yaratabilir.
Tedavi
- Bakteriyel enfeksiyonlar: Antibiyotiklerle tedavi edilebilir, fakat bunlar, sadece geçici bir süre rahatlama sağlar. Kişide kronik sinüzit varsa, ağızı kapanmış sinüslerin açılması ve akıntının sağlanması için yapılması gereken durumlar olabilir.
- Alerji: Alerji oluşturan maddelerden mümkünse uzak durulmalıdır. Dekonjestan, antihistaminik, kromolin sodyum, alerji aşıları, kortizon türü ilaç ve spreyler kullanılabilir. Durum böyleyken, bazı antihistaminikler, akıntının koyulaşmasına ve kurumasına neden olabilirler, burun açıcı ilaçlar, kan basıncını, tiroit ve kalp hastalıklarını artırabilirler. Ağızdan alınan ya da iğne şeklinde kullanılan kortizonlar da kısa süreli kullanıldıklarında, nadiren kötü yan etkilere sebep olabilirler. Uzun süreli alınacaksa, çok iyi tıbbi kontrol altında alınmalıdırlar.
- Gastroözefajeal reflü: Yatmadan önce hemen yemek yememekle, yatarken başı on beş, yirmi santimetre yukarıda tutmakla, kafein ve alkolden uzak durmakla tedavi edilir. Mide asidini engelleyici ilaçlar kullanılabilir.
- Yapısal bozukluklar: Operasyon gerektirebilir. Kronik sinüzite sebep olan burun eğriliği olabilir. Burundaki bir çıkıntı, uyarıda bulunarak salgının artmasına neden olabilir. Burun duvarındaki bir delik kabuklanmaya sebep olabilir. Fonksiyonu ve yapısı bozulmuş burun etleri veya polipler, benzer problemlere neden olabilirler.
Bazı kişilerde, geniz akıntısının nedeni bulunamaz. Düzeltilebilecek bir sorun bulunamazsa, salgının daha akışkan olmasına ve böylelikle daha kolay akıp kaymasına çalışılır. Bu durum özellikle çok sıvı tüketmeyen yaşlılarda geçerlidir. Bu kişiler, günde minimum sekiz bardak su içmeli, idrar söktürücü ilaçlardan ve kahveden uzak durmalıdırlar.
Burun içinin iyice yıkanması, azalmış ya da kalınlaşmış salgının ortadan kaldırılmasını sağlayabilir. Bunun için özel olarak hazırlanmış solüsyonlar kullanılmalıdır. |
.jpg "Balgam Tedavisi")
.jpg "Doğal Balgam Sökücü Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Balgam Çeşitleri ve Tedavisi")
.jpg "Balgamlı Öksürük Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?")
Aydemir
25 Temmuz 2024 PerşembeBoğazımda sürekli bir mukus hissi var ve bu durum beni çok rahatsız ediyor. Acaba geniz akıntısı mı yaşıyorum? Yaşıma ve bazı alışkanlıklarıma bağlı olarak bu durumu etkileyen faktörler olabilir mi? Tedavi için ne yapmamı önerirsiniz?
Cevap yazAdmin
25 Temmuz 2024 PerşembeMerhaba Aydemir,
Boğazında sürekli bir mukus hissi yaşaman geniz akıntısı belirtisi olabilir. Bu durum, alerjiler, sinüzit, soğuk algınlığı veya bazı irritanlara maruz kalma gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Yaşın ve yaşam alışkanlıkların da bu durumu etkileyebilir. Örneğin, sigara içmek veya belirli yiyecek ve içecekleri tüketmek geniz akıntısını artırabilir.
Tedavi için öncelikle bir doktora başvurman en doğrusu olacaktır. Doktorun, altta yatan nedeni belirleyerek uygun tedavi yöntemini önerecektir. Ayrıca bol su içmek, buhar inhalasyonu yapmak ve alerjenlerden uzak durmak gibi evde uygulayabileceğin basit yöntemler de rahatlamana yardımcı olabilir.
Sağlıklı günler dilerim.